Yıl 1881...Rumeli ‘de, Selanik’te bir ülkenin kaderini belirleyecek, bağımsızlık mücadelesini verecek bir çocuk, gözlerini dünyaya açtı. Adını Mustafa koydular. Son derece hareketli bir çocukluğun ardından eğitim hayatına başladı.
Makedonya’nın en gelişmiş şehri olan Selânik’te, yeni fikirlere açık bir ortamda kendini geliştirme imkanı bulan Mustafa , renkli etnik yapısıyla farklı din ve ırkların bir arada yaşadığı bu şehirde büyük bir vizyon kazandı..
Okul eğitimini MANASTIR ASKERİ İDADİSİ’nde tamamladı..Okul’da onu çok seven öğretmeni Mustafa’ya, Kemal adını verdi.
Mustafa Kemal’i en çok etkileyen olay, 1897 tarihli Türk-Yunan Savaşı olmuştu..
Türk Ordusu’nun savaş meydanında parlak bir zafer kazanmasına rağmen barış masasında zararlı çıkmasına çok içerlemiş ve yüreği daha da coşkun bir vatan sevgisiyle dolmuştu.
Milli mücadele yılları, 19 Mayıs 1919’da Samsun’dan başladı.
1.ve 2. İnönü muharebeleri, Sakarya muharebesi ve Büyük Taaruz, Başkomutanlık Meydan Muharebesi ve KURTULUŞ SAVAŞI…
9 Eylül 1922’de, İzmir’ de düşmanın denize dökülüşü, Kurtuluş Savaşı’nın sonu oldu…
O gün, askeri anlamda bir milat’ın sonu, sivil anlamda ise başlangıcı oldu. Artık asker Kemal gitmiş, sivil Mustafa Kemal gelmişti.
Türkiye Cumhuriyeti, Kurtuluş Savaşı’nın sivil zaferi olan Lozan Barış Antlaşması’nın temelleri üzerine kuruldu.
New York Times, bir ulusun Kurtuluş mücadelesini, bağımsızlığa kavuşmasını ve Lozan Barış Antlaşması üzerine şunları yazmıştı..
‘’Lozan’ı Atatürk kazandı; son iki yüz yılda ihtiyar Asya’nın Avrupa’ya karşı kazandığı ilk zafer’’
29 Ekim 1923’te toplanan TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ, saat 18:45’te ilk oturumunu açtı. Saat 20:30’ta milletvekilleri’nin ‘’YAŞASIN CUMHURİYET’’ diyen coşkulu tezahüratlarıyla saat 20:30’ta CUMHURİYET ilan edildi.
Yeni, yepyeni bir TÜRKİYE CUMHURİYETİ’nin temelleri o gün atıldı.
Osmanlı İmparatorluğu’nun 1.Dünya Savaşı’nda yenik sayılmasından sonra; yıkıntılarından, küllerinden doğan enkaz temizlenmeye, Anadolu toprakları üzerinde yeni bir bina inşa eder gibi, yepyeni bir ülke inşa edilmeye başlanmıştı. Bir devir kapanmış, yepyeni bir devir açılmıştı. Saltanat’ın hakim olduğu, kara çarşaflıların ve fes’lilerin kol gezdiği bir imparatorluğun izlerini silmek kolay değildi.
Müslüman olmakla, Arap harflerinin kullanması arasındaki o güçlü bağı yıkmak, Latin alfabesini kabul ettirmek de öyle çok kolay değildi..
12 milyon nüfusa sahip, bunun 1.5 milyonu'nu Rumeli'den Anadolu'ya gelenlerin oluşturduğu bir ulusu, bu kadar radikal değişimlere alıştırmak hiç kolay değildi. Mustafa Kemal ve arkadaşları yılmadılar.
İnkılap ve devrimleri hayata geçirdiler. Siyasi, sosyal, eğitim, kültür, ekonomi ve hukuk alanında devrimler yaptılar. Soyadı Kanunu’nun çıkmasıyla, TBMM tarafından Türk’ün Ata’sı anlamını taşıyan ATATÜRK soyadı, Mustafa KEMAL’e verildi.
Yıllardır saltanatla yönetilen halk, zamanla Cumhuriyet kavramını benimsemeye başladı…
‘’Atatürk, Mudanya yolu ile Bursa'ya gidiyordu. Kalabalık bir halk kütlesi iskelede etrafını çevirmiş bulunmakta idi. Bir kadının, elinde bir kâğıtla Atatürk'e yaklaştığı görüldü. Zayıf bir kadındı. Ata'nın yolunu keserek titrek bir sesle:
- Beni tanıdın mı oğul? dedi... Ben sizin Selanik'te komşunuzdum. Bir oğlum var: Devlet Demir Yolları'na girmek istiyor. Siz onu alsınlar dediniz. Fakat Müdür dinlemedi. Oğlumu yine işe almamış... Ne olur bir kere de siz söyleyiniz.
Atatürk'ün çelik bakışlı gözleri samimiyetle parladı. Elleriyle geniş jestler yaparak ve yüksek sesle:
- Oğlunu almadılar mı? dedi. Ben salık verdiğim halde mi almadılar? Ne kadar iyi olmuş... Çok iyi yapmışlar... İşte Cumhuriyet böyle anlaşılacak...
Kadın kalabalığın içinde kaybolmuştu. Ve Atatürk adeta kendinden geçercesine dolu bir sesle:
- İşte Cumhuriyetten beklediğimiz sonuç... diyordu. ‘’
- Beni tanıdın mı oğul? dedi... Ben sizin Selanik'te komşunuzdum. Bir oğlum var: Devlet Demir Yolları'na girmek istiyor. Siz onu alsınlar dediniz. Fakat Müdür dinlemedi. Oğlumu yine işe almamış... Ne olur bir kere de siz söyleyiniz.
Atatürk'ün çelik bakışlı gözleri samimiyetle parladı. Elleriyle geniş jestler yaparak ve yüksek sesle:
- Oğlunu almadılar mı? dedi. Ben salık verdiğim halde mi almadılar? Ne kadar iyi olmuş... Çok iyi yapmışlar... İşte Cumhuriyet böyle anlaşılacak...
Kadın kalabalığın içinde kaybolmuştu. Ve Atatürk adeta kendinden geçercesine dolu bir sesle:
- İşte Cumhuriyetten beklediğimiz sonuç... diyordu. ‘’
Ulusal konulardaki ileri görüşlüğünün yanında, uluslararası ilişkilerde de ileri görüşlü olan Atatürk, bir gün bir gazetecinin Amerika ile ilgili görüşlerini sorduğunda, şu cevabı verecekti.
’Dünya milletleri bir apartmanda oturan sakinler gibidir. Amerika Birleşik Devletleri, bu apartmanın en lüks dairesinde oturmaktadır.
Eğer, apartman, oturanların bazıları tarafından ateşe verilirse, diğerlerinin yangının etkisinden kurtulmasına olanak yoktur.
Savaş için de aynı şey olabilir. Amerika Birleşik Devletleri’nin savaş çıktığı takdirde tarafsızlık siyasetini koruması olanaksızdır.
Bundan başka, Amerika, büyük, kuvvetli ve dünyanın her yerinde ilişiği olan bir devlet olduğundan, kendisinin siyaset ve ekonomi yönünden ikinci basamaktaki bir duruma düşmesine hiçbir zaman izin veremez..’’
Bir ülkenin tarihi, o ülkenin dikiz aynası gibidir…
Eğer siz dikiz aynanızdan arkanızdan gelenleri, sizi takip edenleri kontrol etmezseniz, bilin ki güvenliğiniz tehlikeye girmiş demektir.
Bir ülkenin mirasçıları, emanetçileride dikiz aynalarını kontrol etmezler geçmişlerini unuturlarsa, geleceklerine ümitle bakamayacaklardır.
Tarihine sahip çıkan uluslar, her zaman başları dik ve gururla yaşar.
Geçmişini unutan, tarih bilincini kaybetmiş toplumlar ise, hafızalarını ve belleklerini kaybetmiş, bilinçsiz yaşayan sürüler gibi oradan oraya savrulur giderler.
Son söz;
ARTIK GEÇMİŞE DEĞİL, GELECEĞE YOLCULUK YAPMALIYIZ…
GEÇMİŞE ÖZLEMLE DEĞİL, GELECEĞE UMUTLA BAKMALIYIZ…
Sevgiyle Kalın
Hale GÜLOĞLU